در بازارهای مالی، شناسایی الگوهای حرکتی قیمت می‌تواند نقش اساسی در تصمیم گیری‌های سرمایه گذاران و معامله گران ایفا کند. یکی از الگوهای مهم که در تحلیل تکنیکال مورد توجه قرار می‌گیرد، تله‌های خرسی و تله‌های گاوی هستند. این تله‌ها به عنوان سیگنال‌های نادرست در نظر گرفته می‌شوند که به ترتیب در روندهای صعودی و نزولی ظاهر شده و منجر به ایجاد اشتباهات در تصمیمات معاملاتی می‌شوند. تله خرسی پس از یک روند صعودی، سقوط ناگهانی قیمت زیر سطح حمایت کلیدی را به همراه دارد که سرمایه گذاران را به فروش ترغیب می‌کند، در حالی که قیمت به سرعت به سمت بالا بازمی‌گردد. از سوی دیگر، تله گاوی، پس از یک روند نزولی، شکست ناگهانی قیمت به سمت بالا و بالاتر از سطح مقاومت کلیدی را به وجود می‌آورد و معامله گران را به خرید ترغیب می‌کند، در حالی که قیمت مجدداً به سمت پایین میرود. در این مقاله از آکادمی شمسیان، به بررسی جزئیات این تله‌ها و تأثیرات آن‌ها بر رفتار سرمایه گذاران خواهیم پرداخت، همچنین روش های نیافتن در دام این تله ها را نیز خواهیم گفت.
تله گاوی چیست؟
تله‌ی گاوی (Bull Trap) وقتی رخ می‌دهد قیمت یک دارایی یا سهام یا جفت ارز یا هر چه در فارکس بالاتر از سطح مقاومت توسط یک تکانه یا ایمپالس می‌شکند در حالی که حجم معاملات بسیار کم است، معامله گران بدون تجربه این را نشانه‌ای برای افزایش بیشتر قیمت می‌دانند اما این شکست فیک بوده و به سرعت قیمت خیلی پایین میاید.این موضوع باعث می‌شود که معامله گران تازه وارد، که احتمالاً به دنبال ورود به یک روند صعودی هستند، در دام این تله گرفتار شوند.
برای مطالعه تخصصی تر راجب چیستی این موضوع مقاله زیر را مشاهده فرمایید.
دلایل وقوع تله ی گاوی
1. کاهش حجم معاملات: در زمان شکست کاذب، معمولاً حجم معاملات کاهش می‌یابد، که نشان‌دهنده عدم قدرت بازار برای ادامه روند صعودی است.
2. سود گیری فروشندگان: فروشندگان ممکن است با باز کردن موقعیت‌های فروش در این شرایط، فشار نزولی بر قیمت وارد کنند. آن‌هانگران این هستند که قیمت دوباره به زیر سطح مقاومت برگردد و از این رو، از موقعیت‌های خود استفاده کرده و برای کسب سود اقدام می‌کنند.
3. حد ضرر خریداران: خریداران معمولاً حد ضررهای خود را پایین‌تر از سطح مقاومت تنظیم می‌کنند. وقتی قیمت به آن سطح می‌رسد و حد ضررها فعال می‌شوند، فروش بیشتری به بازار وارد می‌شود و این باعث تشدید روند نزولی می‌گردد.
جلوگیری از گرفتار شدن در تله‌ی گاوی
برای جلوگیری از این تله، معامله گران باید پیش از ورود به موقعیت خرید، از اندیکاتورهای تکنیکال مختلف استفاده کنند:
اندیکاتور RSI (شاخص قدرت نسبی): نمایش‌دهنده قدرت و ضعف روند.
اوسیلاتور استوکستیک: کمک به شناسایی نواحی اشباع خرید و فروش.
اندیکاتور MACD: تعیین‌کننده جهت و قدرت روند و نشانه‌های معکوس شدن.
استفاده از واگرایی برای گرفتار نشدن در تله گاوی
واگرایی زمانی رخ می‌دهد که حرکت قیمت با سیگنال‌های اندیکاتورهای تکنیکال همخوانی ندارد. به طور مثال، اگر قیمت در حال افزایش باشد ولی اندیکاتورهای مربوطه در حال کاهش باشند، این می‌تواند نشانه‌ای از ضعف روند و احتمال برگشت آن باشد.
مثال‌هایی از تله گاوی
تله‌ی گاوی یکی از حالات متداول در تحلیل تکنیکال بازار است که باعث می‌شود معامله گران به امید ادامه روند صعودی وارد بازار شوند و از این طریق متضرر شوند. در اینجا، مثال‌هایی از تله‌ی گاوی و معکوس شدن صعودی در دو چارت مختلف ارائه می‌دهیم:
مثال 1: چارت روزانه‌ی سهام Apple Inc
1. واگرایی نزولی در RSI: در حالی که قیمت سهام در حال افزایش است، RSI نشان‌دهنده کاهش قدرت خرید است. این واگرایی نزولی معمولاً به عنوان سیگنال خطر برای یک معکوس شدن در نظر گرفته می‌شود.
2. کاهش حجم معاملات: زمانی که قیمت به سطح مقاومت می‌رسد، حجم معاملات شروع به کاهش می‌کند. این نشان‌دهنده کاهش تقاضا و احتمال برداشت سود توسط معامله گران است که اهمیت کم‌تری برای ادامه روند صعودی دارند.
3. شکل‌گیری الگوهای کندل‌استیک نزولی: الگوهایی مانند انگالفینگ نزولی و ابر سیاه پوشاننده در نقاط اوج داخلی دیده می‌شوند. این الگوهای کندل‌استیک معمولاً به فروشندگان سیگنال می‌دهند که زمان مناسب برای باز کردن معاملات فروش است.
مثال 2: چارت جفت ارز GBP/USD
1. هشدار MACD: در این چارت، اندیکاتور MACD به‌طور واضح اشاره به احتمال معکوس شدن روند صعودی دارد و یک واگرایی نزولی ایجاد می‌کند. این می‌تواند نشانه‌ای باشد که روند صعودی در حال تضعیف شدن است.
2. کاهش حجم معاملات: مانند مثال اول، کاهش حجم معاملات در حالی که قیمت در حال افزایش است، نشانگر این است که کنترل بازار به دست فروشندگان افتاده و صفوف خرید در حال نازک شدن هستند. این تغییر باید هشدار جدی برای معامله گران باشد.
3. سیگنال تأیید: الگوی مرد به دار آویخته که در اوج تشکیل می‌شود، یک الگوی نزولی معتبر است که نشان‌دهنده احتمال معکوس شدن روند است. این الگو معمولاً به عنوان سیگنالی برای ورود به موقعیت‌های فروش دیده می‌شود.
جلوگیری از گرفتار شدن در تله‌ی گاوی بسیار مهم است، زیرا این امر به محافظت از سرمایه شما کمک می‌کند. تله‌های گاوی عمدتاً در بازارهایی شکل می‌گیرند که شرایط به ظاهر مطلوب و روند صعودی وجود دارد، اما به زودی روند مخالف شروع می‌شود.
چگونه از تله‌ی گاوی جلوگیری کنیم؟
روش شماره ۱
استفاده از الگوهای کندل‌استیک: برای تأیید اینکه یک شکست کاذب رخ نداده، می‌توانید الگوهای کندل‌استیک را بررسی کنید. الگوهای معتبر مانند پرچم صعودی، سه سرباز سفید پوست، سه گام صعودی و خطوط تفکیک شده می‌توانند نشانه‌هایی باشند که روند صعودی ادامه خواهد داشت.
روش شماره ۲
استفاده از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال: برای تأیید شکست نزولی، از اندیکاتورهایی مانند RSI، اوسیلاتور استوکستیک و MACD استفاده کنید. اگر حجم معاملات در زمان شکست همچنان بالا یا در سطح قبلی باقی بماند، این نشانه‌ای مثبت است. در حالی که اگر حجم کاهش یابد، احتمال شکل‌گیری یک تله‌ی گاوی افزایش می‌یابد.
روش شماره ۳:
بررسی طول سایه‌ی کندل: تحلیل بسته شدن کندل در تایم فریم‌های روزانه مهم است. اگر قیمت بتواند بالاتر از سطح مقاومت بسته شود، اما سایه‌ی این کندل بلند باشد (یعنی قیمت به سرعت به سمت پایین برگشته)، این نشان‌دهنده ضعف خریداران است و احتمال شکل‌گیری تله‌ی گاوی را افزایش می‌دهد.
با استفاده از این روش‌ها، معامله گران می‌توانند با اطمینان بیشتری وارد پوزیشن‌های خرید شوند و از آسیب‌های ناشی از تله‌های گاوی جلوگیری کنند.
تله‌ی خرسی چیست؟
تله خرسی (Bear Trap) یک الگوی تکنیکال است که در بازارهای مالی به وقوع می‌پیوندد زمانی که قیمت یک دارایی (مانند سهام، شاخص یا ارز دیجیتال) به گونه‌ای حرکت می‌کند که نشان‌دهنده یک تغییر روند از صعودی به نزولی است. این امر باعث ایجاد یک سیگنال کاذب می‌شود که معامله گران را به فکر باز کردن موقعیت‌های فروش (Short) می‌اندازد و تصور می‌کنند که روند صعودی دیگر ادامه نخواهد داشت.
در زبان مالی، « خرس (Bear)» به کسانی اطلاق می‌شود که پیش‌بینی می‌کنند قیمت دارایی کاهش خواهد یافت و در بازارهای نزولی فعالیت می‌کنند. این سرمایه گذاران معمولاً در انتظار کاهش قیمت‌ها هستند تا بتوانند با باز کردن پوزیشن شورت از این روند سود ببرند.
ویژگی‌های تله خرسی
زمان وقوع: این رویداد معمولاً در میانه یک روند صعودی اتفاق می‌افتد، زمانی که یک اصلاح نزولی یا کاهش موقت قیمت رخ می‌دهد. این اصلاح ممکن است به چند روز طول بکشد و باعث شود معامله گران تصور کنند که روند بازار معکوس شده است.
رفتار بازار: در چنین شرایطی، فشار فروش می‌تواند به طور موقت بر فشار خرید غلبه کند و قیمت را کاهش دهد، اما این کاهش ممکن است نتایج معکوس به همراه داشته باشد. خریداران، که منتظر قیمت‌های پایین تر هستند، ممکن است با کاهش قیمت‌ها اقدام به خرید کنند و در نتیجه قیمت دوباره افزایش یابد.
ضرر برای خرس‌ها: سرمایه گذاران با موقعیت‌های شورت در این وضعیت ممکن است متحمل زیان‌های قابل توجهی شوند، زیرا باید دارایی را با قیمت بالاتر بازخرید کنند، در حالی که انتظار داشتند قیمت پایین‌تر بیاید.
به عنوان مثال، در زیر نمودار روزانه EUR/USD را داریم که سه شکست کاذب در روی خط حمایت مشاهده می‌شود در این نمودار شاخص برای مدت طولانی در یک بازه ثبات (کانسالیدیشن) باقی مانده و سپس یک واگرایی صعودی در اندیکاتور RSI شکل گرفته که اولین نشانه‌ی شروع یک روند صعودی محسوب می‌شود. پس از این شکست‌های کاذب، الگوهای معکوس صعودی از جمله الگوی نفوذی، ستاره‌ی صبح و دوجی که سیگنال تاییدی برای خرید و هشدار برای فروشندگان است شکل گرفته است و سپس روند صعودی اصلی آغاز شده است.
مثال دوم: در نمودار روزانه زیر شاخص سهام McDonald’s Corp را داریم. در نمودار مشاهده می‌شود که خریداران تلاش کرده‌اند تا فروشندگان را به تله بیندازند . توجه کنید پیش از این روند مثبت، یک واگرایی صعودی در اندیکاتور MACD شکل گرفته که سیگنال خرید را تقویت می‌کند، به همراه الگوی کندل استیک کمربندی صعودی که بازگشت شاخص به بالای سطح حمایت را نشان می‌دهد.
چگونه از افتادن به تله خرسی جلوگیری کنیم؟
1. شناسایی واگرایی صعودی: واگرایی صعودی یک سیگنال قدرتمند است که نشان می‌دهد ممکن است روند قیمت معکوس شود. این نوع شناسایی بیشتر در تایم فریم‌های بلندمدت کاربرد دارد. برای شناسایی این واگرایی می‌توانید از اسیلاتور MACD استفاده کنید.
وقتی خط MACD از پایین به بالا عبور کند، می‌توانید اقدام به خرید کنید. برای کاهش ریسک، حد ضرر را بالاتر از سطح حمایت قرار دهید. برای مثال به تصویر زیر توجه کنید:
2. تحلیل الگوی کندل استیک: با بررسی الگوهای کندل استیک، می‌توانید تله‌های خرسی را پیش‌بینی کنید. برخی از الگوهای مهم عبارتند از:
چکش معکوس
الگوی انگالفینگ
الگوی ستاره صبح
برای مثال، در جفت ارز EUR/JPY، با مشاهده الگوی ستاره صبح می‌توانید متوجه شوید که بازار در حال تغییر است. همچنین الگوی چکش نیز می‌تواند نشان‌دهنده احتمال معکوس شدن روند باشد.
تفاوت میان تله خرسی و گاوی چیست؟
تله خرسی: وضعیتی است که در آن قیمت یک جفت ارز به طور موقت کاهش می‌یابد و سرمایه گذاران بر این باورند که روند نزولی ادامه خواهد داشت. اما پس از فروش‌های زیاد، بازار ناگهان به سمت بالا تغییر جهت می‌دهد.
تله گاوی: به وضعیتی اشاره دارد که قیمت یک جفت ارز به طور موقت افزایش می‌یابد و سرمایه گذاران تصور می‌کنند که این روند صعودی ادامه خواهد داشت. اما پس از جذب سرمایه گذاران جدید، بازار ناگهان به سمت پایین تغییر جهت می‌دهد.
جهت حرکت:
تله گاوی، حرکت اولیه صعودی و سپس نزولی دارد.
تله خرسی، حرکت اولیه نزولی و سپس صعودی دارد.
تأثیر بر معامله‌گران:
در تله گاوی، سرمایه گذاران به اشتباه تصور می‌کنند که بازار به سمت صعودی ادامه خواهد یافت و متحمل ضرر می‌شوند.
در تله خرسی، سرمایه گذاران ممکن است با فروش در قیمت‌های پایین، فرصت‌های سودآور را از دست بدهند.
شایعات و اخبار:
تله گاوی معمولاً با اخبار مثبت و خوش‌بین‌کننده همراه است.
تله خرسی با اخبار منفی و ترس از افت بیشتر قیمت‌ها همراه است.
روش شناسایی
تله خرسی: واگرایی صعودی و استفاده از اسیلاتور MACD
تله گاوی: کندل استیک، تحلیل تکنیکال و سایه‌های کندل ها
چگونه در دام تله گاوی و خرسی نیافتیم؟
برای نیافتن در این تله‌ها به نکات زیر توجه کنید:
1. تحلیل بازار با دیدگاه جامع: تحلیل تمامی عوامل مؤثر بر بازار، شامل تحلیل‌های تکنیکال و فاندامنتال، می‌تواند به شما کمک کند تا نگاهی کلی و واقع‌گرایانه به وضعیت بازار داشته باشید. این تحلیل‌ها کمک می‌کنند تا احساسات و روندهای جاری بازار را بهتر درک کنید و در نتیجه احتمال افتادن در تله‌ها کاهش یابد.
2. تاییدهای متعدد: اتکا تنها به یک سیگنال یا اندیکاتور ممکن است ریسک بالایی داشته باشد. استفاده از روش‌های مختلف تحلیلی و منتظر ماندن برای تأیید چندگانه از تغییر روندها، می‌تواند شانس موفقیت شما را افزایش دهد و از ورود به معاملات نامناسب جلوگیری کند.
3. مدیریت ریسک: استفاده از استراتژی‌های مدیریت ریسک مانند تعیین حد ضرر و حد سود، می‌تواند به کنترل هیجانات شما در معاملات کمک کند. این امر باعث می‌شود که تصمیمات شما تحت تأثیر احساسات قرار نگیرد و به شما کمک کند تا زیان‌ها را محدود کرده و به تحلیل‌های خود بچسبید.
4. توجه به حجم معاملات: حجم معاملات می‌تواند اطلاعات مهمی درباره نیروهای پشت سر حرکات قیمتی ارائه دهد. تغییرات ناگهانی در حجم می‌تواند نشانه‌ای از شکست‌های کاذب یا تله‌ها باشد. با نظارت بر حجم معاملات، می‌توانید ورود به معاملات خود را به زمان‌های مناسب تری موکول کنید.
5. سطوح حمایت و مقاومت: سطوح حمایت و مقاومت نقاط کلیدی در نمودار معاملاتی هستند. وقتی قیمت به این سطوح نزدیک می‌شود، معامله‌گران ممکن است محتاط شوند و برای ورود به معامله منتظر نقاط قوت بیشتری باشند. تأیید شکست این سطوح و توجه به پولبک‌ها می‌تواند به شما در انتخاب زمان مناسب برای ورود کمک کند.
نتیجه‌گیری
تله‌های گاوی و خرسی پدیده‌های خطرناکی در بازار فارکس و سایر بازارهای مالی مانند رمز ارزها هستند. آگاهی از این تله‌ها و به کارگیری روش‌های تحلیلی جامع، همراه با مدیریت ریسک مناسب، می‌تواند شما را از زیان‌های بزرگ حفظ کند. موفقیت در این بازار نیازمند صبر، دانش و استراتژی‌های دقیق است لذا سعی کنید هیچگاه بدون آموزش کافی وارد بازار پر نوسان فارکس نشوید.
