بررسی تأثیر ورود بانک ‌های مرکزی در بازار فارکس

برای موفقیت در بازار فارکس، تنها آگاهی از شاخص‌های اقتصادی کافی نیست، درک وظایف بانک‌های مرکزی و تأثیر آن‌ها بر جفت ارزها ضروری است زیرا تغییرات در نرخ بهره و سایر سیاست‌های بانک‌های مرکزی بر بازار تأثیر زیادی می‌گذارد. در ادامه این نوشتار جذاب از آکادمی شمسیان بیشتر به بررسی تأثیر ورود بانک ‌های مرکزی در بازار فارکس می‌پردازیم تا انتها با ما همراه باشید چرا که نکاتی گفته میشود تا بتوانید دیدگاه کامل تری نسبت به بازار فارکس بدست آورید.

تأثیر ورود بانک مرکزی در بازار فارکس

در همین ابتدا می‌خواهیم بگوییم دقیقاً بانک مرکزی چگونه می‌تواند نرخ یک ارز را کنترل کند، توجه داشته باشید هر کشور دارای یک بانک مرکزی اصلی است و سیاست‌های آن بانک نه تنها بر قیمت و نوسانات ارز همان کشور تأثیر گذار است بلکه ممکن است بر قیمت ارز کشور دیگر نیز تأثیر بگذارد در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم. به طور کلی تاثیرت بانک‌های مرکزی در بازار فارکس عبارتند از:

1. تعیین نرخ بهره

بانک‌های مرکزی با تعیین نرخ بهره به عنوان ابزار اصلی در سیاست‌های پولی خود عمل می‌کنند. تأثیر نرخ بهره بر بازار فارکس صورت‌های زیر است:

هاوکیش ( سیاست انقباضی )

این اصطلاح به رویکردی اشاره دارد که در آن بانک‌های مرکزی نگرانی‌های مربوط به رشد سریع اقتصاد را در نظر می‌گیرند. در این حالت اگر اقتصاد به سرعت در حال رشد باشد و احتمال بروز تورم وجود داشته باشد، بانک مرکزی ممکن است نرخ بهره را افزایش دهد، هدف از این سیاست کنترل تورم و حفظ ثبات مالی است.

داویش ( سیاست انبساطی )

رویکرد داویش به مواقعی اشاره دارد که نشان‌دهنده کند شدن رشد اقتصادی است. در این شرایط، بانک‌ های مرکزی ممکن است نرخ بهره را کاهش دهند تا سرمایه‌گذاران را تحریک کرده و شرایط اقتصادی را بهبود بخشند، هدف این سیاست جلوگیری از رکود اقتصادی و تسهیل دسترسی به اعتبار برای کسب‌ وکارها و مصرف‌ کنندگان است.

توجه: تحرکات در نرخ بهره بانک‌های مرکزی به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که بر اساس تفاوت نرخ بهره ارز دو کشور به خرید و فروش بپردازند که به این روش استراتژی معاملات انتقالی (carry trade) گفته می‌شود. در این نوع معاملات، معامله‌گران ارزهای با بازده بالا را خریداری و ارزهای با بازده پایین را می‌فروشند تا از سود شبانه بهره‌مند شوند.

2. سیاست‌های کمی‌سازی (Quantitative Easing) :

یکی از ابزارهایی است که بانک‌های مرکزی برای تحریک و تقویت اقتصاد خود به کار می‌برند. این سیاست شامل خرید دارایی‌های مالی، مانند اوراق قرضه، توسط بانک مرکزی است. هدف از این کار تزریق نقدینگی بیشتر به اقتصاد است که منجر به افزایش مقدار پول در بازار می‌شود.

با افزایش نقدینگی، نرخ بهره کاهش می‌یابد و وام‌ دهی برای افراد و کسب‌وکارها آسان‌تر می‌شود. با این حال، اجرای این سیاست می‌تواند ارزش ارز محلی را کاهش دهد زیرا با افزایش عرضه پول، تقاضا برای ارز نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

این کاهش ارزش ارز به این معنی است که صادرات کشور ارزان‌تر و رقابت‌پذیرتر می‌شود، در حالی که واردات گران‌تر می‌گردد. این تغییرات می‌توانند بهبود تعادل تجاری کشور را به دنبال داشته باشند و در نهایت به رشد اقتصادی کمک کنند.

3. خرید و فروش ارز

بانک‌های مرکزی به منظور کنترل نوسانات و ثبات اقتصادی ممکن است در بازار ارز دخالت کنند، این دخالت‌های می‌تواند به دو صورت زیر باشد:

خرید ارز: اگر یک بانک مرکزی بخواهد ارزش ارز خود را تقویت کند، ممکن است به خرید ارزهای خود از بازار اقدام کند. این عمل با کاهش عرضه ارز، قیمت آن را بالا می‌برد.

فروش ارز: برعکس اگر بانک مرکزی بخواهد ارزش ارز خود را کاهش دهد، می‌تواند به فروش ارز در بازار فارکس اقدام کند تا عرضه آن را افزایش دهد و قیمت را پایین بیاورد. این عمل می‌تواند به جلوگیری از نوسانات شدید بازار کمک کند.

4. اخبار و اعلامیه‌ها

بیانیه‌های مقامات بانک مرکزی می‌تواند تأثیرات فوری و قدرتمندی بر روی بازار ارز داشته باشد، به حالت‌های زیر توجه کنید:

• به عنوان مثال اگر پیش‌بینی شود که یک بانک مرکزی به زودی نرخ بهره را افزایش می‌دهد، ممکن است ارزش ارز مربوطه حتی قبل از اعلام رسمی افزایش یابد.
• همچنین اخبار ناگهانی یا تغییرات ناگهانی در اظهارات مقامات می‌تواند سبب نوسانات زیادی در قیمت ارزها شود. به عنوان مثال، یک اظهار نظر غیرمنتظره درباره سیاست‌های تسهیلاتی می‌تواند به شکل فوری و قوی بر قیمت‌ها تأثیر بگذارد.

5. کنترل تورم و ثبات اقتصادی

بانک‌های مرکزی مسئول کنترل تورم و حفظ ثبات اقتصادی هستند برای مثال، با تنظیم نرخ بهره بانک‌های مرکزی تلاش می‌کنند تا نرخ تورم را در سطح مطلوب نگه دارند. تورم بالا معمولاً منجر به کاهش قدرت خرید و در نتیجه کاهش ارزش ارز می‌شود.

6. اقدامات خاص در زمان بحران‌های اقتصادی

در زمان بحران‌های اقتصادی، بانک‌های مرکزی می‌توانند اقدامات خاصی انجام دهند که تأثیر زیادی بر بازار ارز دارد برای مثال:

اقدامات حمایتی: در مواقع بحران، بانک‌های مرکزی می‌توانند با کاهش نرخ بهره یا خرید دارایی، نقدینگی را افزایش داده و از نوسانات اقتصادی جلوگیری کنند.

انواع بانک مرکزی تأثیر گذار بر بازار فارکس

1. فدرال رزرو ایالات متحده (Fed)

بیش از ۸۵ درصد از کل معاملات ارزی با دلار آمریکا انجام می‌شود بنابراین دلار آمریکا پرمعامله‌ترین ارز در جهان است. فدرال رزرو که بانک مرکزی ایالات متحده است، تأثیر بسیار زیادی بر بازارهای جهانی دارد و تغییرات نرخ بهره آن می‌تواند بر سایر ارزها تأثیر بگذارد.

فدرال رزرو یک بخش به نام کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) دارد که مسئول تصمیم‌گیری در مورد نرخ بهره است. این کمیته هر سال هشت بار جلسه برگزار می‌کند و تصمیمات آن به دقت زیر نظر گرفته می‌شود تا اجرا شود.

سرمایه‌گذاران و معامله‌گران داخل و خارج از ایالات متحده این تصمیمات را زیر نظر دارند تا بتوانند معاملات خود را بهتر برنامه‌ریزی کنند. به همین دلیل، سیاست‌های پولی بانک مرکزی آمریکا در بازار فارکس بسیار تأثیرگذار است.

2. بانک انگلستان (BOE)

بانک انگلستان (BOE) به عنوان یکی از قوی‌ترین بانک‌های مرکزی در جهان شناخته می‌شود. هدف اصلی این بانک حفظ ثبات پولی و مالی است، به این معنا که می‌کوشد تورم را در سطح ۲ درصد در سال نگه دارد. اگر تورم از این سطح فراتر برود یا زیر آن برود، بانک تدابیری برای بازگشت به این هدف اتخاذ می‌کند.

برای انجام این کار، بانک مرکزی انگلستان یک کمیته به نام کمیته سیاست پولی دارد که مسئول تنظیم سیاست‌های پولی است. این کمیته شامل ۹ عضو است که وظیفه دارند تصمیمات مهمی در زمینه تنظیم نرخ بهره و غیره بگیرند.

3. بانک ژاپن (BOJ)

از آنجا که ژاپن یک اقتصاد صادرات‌ محور است، تقویت بیش از حد ین می‌تواند به صادرات آسیب بزند. لذا BOJ به طور منظم مداخله می‌کند تا از گران شدن ین جلوگیری کند. همچنین به دلیل وابستگی به واردات، به ویژه سوخت‌های معدنی، تغییرات قیمت نفت تأثیر زیادی بر اقتصاد و ارزش ین دارد و BOJ به دقت آن را زیر نظر دارد.

کمیته سیاست پولی بانک ژاپن (BOJ) شامل رئیس بانک، دو معاون و ۶ عضو دیگر است که معمولاً یک یا دو بار در ماه جلسه برگزار می‌کند.

4. بانک مرکزی اروپا (ECB)

بانک مرکزی اروپا (ECB) در سال ۱۹۹۸ و پس از معرفی یورو تأسیس شد. شورای حاکم شامل ۶ عضو هیئت مدیره بانک مرکزی اروپا و تمام روسای بانک‌های مرکزی ملی کشورهای عضو اتحادیه اروپا است. بانک مرکزی اروپا چندین بار در ماه جلسه برگزار می‌کند اما تنها در ۱۱ مورد از این جلسات، سیاست‌های پولی تغییر می‌کند. این به این معناست که بیشتر جلسات صرفاً برای بررسی شرایط و ارائه نظر برگزار می‌شوند و تغییرات عمده در سیاست‌ها تنها در جلسات خاص انجام می‌شود.

معامله‌گران باید به تصمیمات این بانک درباره نرخ‌های بهره و تسهیلات توجه کنند زیرا این تصمیمات می‌توانند تأثیر زیادی بر بازارها داشته باشند.

5. بانک ملی سوئیس (SNB)

بانک مرکزی سوئیس مسئول فرانک سوئیس (CHF) است و هدف اصلی آن حفظ رشد اقتصادی و ثبات قیمت‌ها است، به طوری که نرخ تورم (CPI) کمتر از ۲ درصد باقی بماند. برای تعیین نرخ بهره، بانک مرکزی به بازار ۳ ماهه LIBOR (London Interbank Offered Rate) مراجعه می‌کند که نرخ سودی است که بانک‌ها برای وام‌دهی به یکدیگر اعمال می‌کنند.

این بانک هر چند ماه یکبار «در ماه‌های مارس، ژوئن، سپتامبر و دسامبر» پیش‌بینی‌هایی درباره تورم میان‌مدت انجام می‌دهد تا سیاست‌های پولی مناسب را تنظیم کند.

6. بانک کانادا (BOC)

کمیته پولی بانک کانادا که مسئول تعیین نرخ بهره است به نام شورای حاکم شناخته می‌شود. این شورا شامل رئیس بانک کانادا، یک معاون ارشد و چهار معاون دیگر است. بانک کانادا هدف تورمی بین ۱ تا ۳ درصد در سال دارد و در ۱۵ سال گذشته توانسته به این هدف برسد.

7. بانک رزرو استرالیا (RBA)

هدف اصلی این بانک حفظ نرخ تورم در حدود ۲ تا ۳ درصد و همچنین حفظ ثبات ارز و افزایش اشتغال است. معمولاً، این بانک زیاد مداخله نمی‌کند اما وقتی شما دلار استرالیا را معامله می‌کنید، باید به نرخ بهره وام‌های یک شبه «نرخ نقدی RBA» توجه کنید چون این نرخ‌ها بر وام‌ها و نرخ تورم تأثیر می‌گذارند.

8. بانک رزرو نیوزلند (RBNZ)

دو سیاست عمده این بانک نگه داشتن نرخ تورم در حدود ۱ تا ۳ درصد و همچنین افزایش نرخ اشتغال است که برای رسیدن به این اهداف، از نرخ رسمی نقدی (OCR) که همان نرخ بهره است، استفاده می‌شود.

علاوه بر این، (RBNZ) از ابزارهای دیگری مانند خرید دارایی به صورت گسترده و برنامه تأمین مالی برای وام‌دهی (FLP) نیز استفاده می‌کند.

هر فصل، (RBNZ) گزارشی به نام بیانیه سیاست پولی (MPS) منتشر می‌کند که برای معامله گران بازار فارکس حائز اهمیت است.

مزایا و معایب مداخلات بانک‌های مرکزی در بازار فارکس

مزایا	معایب
تثبیت بازار: مداخلات کمک به تثبیت نرخ ارزها و جلوگیری از نوسانات شدید می‌کنند.	هزینه‌های بالا: مداخلات مکرر می‌تواند هزینه‌های زیادی به بانک مرکزی تحمیل کند.
حمایت از اقتصاد: محافظت از اقتصاد داخلی در برابر شوک‌های خارجی	اعتیاد به مداخلات: وابستگی اقتصاد به مداخلات مداوم می‌تواند خودپایداری را کاهش دهد.
کنترل تورم: کمک به کنترل تورم در زمان نوسانات ارزی	اثرات کوتاه‌مدت: تأثیر مداخلات ممکن است کوتاه‌مدت باشد و نیاز به مداخلات مجدد ایجاد کند.
افزایش اعتماد بازار: افزایش اعتماد به بازار مالی و جلوگیری از بحران‌های مالی	اختلال در بازار: مداخلات ممکن است اختلال در بازار آزاد ایجاد کنند.

آینده بانک‌های مرکزی در بازار فارکس

با توجه به تغییرات سریع در اقتصاد و فناوری‌های مالی، نقش بانک‌های مرکزی در بازار فارکس در حال تغییر است. این بانک‌ها هنوز از روش‌های سنتی مانند تنظیم نرخ بهره و سیاست‌های پولی استفاده می‌کنند اما به ابزارهای جدیدی نیز نیاز خواهند داشت.

یکی از تغییرات مهم، افزایش استفاده از فناوری بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال ملی است. این فناوری‌ها می‌توانند به بانک‌های مرکزی کمک کنند تا بهتر و سریع‌تر به تغییرات بازار واکنش نشان دهند و شفافیت بیشتری در سیاست‌های پولی ایجاد کنند. همچنین همکاری و هماهنگی بین بانک‌های مرکزی بزرگ جهان برای کنترل نوسانات بازار فارکس مهم‌تر خواهد شد.

نتیجه‌گیری

در این نوشتار به بررسی تأثیر ورود بانک ‌های مرکزی در بازار فارکس پرداختیم، به طور کلی، بانک‌های مرکزی با ابزارهای متفاوت خود، سعی در مدیریت اقتصاد کشورها دارند تصمیمات این بانک ها تاثیر مستقیم و زیادی بر ارزهای فارکس دارد، معامله گران این بازار علاوه بر تحلیل تکنیکال و بنیادی باید همواره مراقب تصمیمات بانک های مرکزی مهم که در متن مقاله اشاره شد، باشند زیرا حتی با یک اعلامیه کوچک یا تغییر در نرخ بهره یا فروش ارز و یا هر تصمیم دیگری فارکس با نوسانات زیادی روبرو خواهد شد. بدیهی است معامله گری میتواند از بازار فارکس سودگیری کند که بتواند از فرصت ها به نفع خود استفاده کند.