تفاوت اصلی بین کوین و توکن در ارز دیجیتال به وجود یا عدم وجود بلاک چین اختصاصی آن‌هابستگی دارد. کوین‌ها ارزهای اصلی یک شبکه بلاک چینی هستند، در حالی که توکن‌ها بلاک چین اختصاصی ندارند و از طریق قراردادهای هوشمند بر روی پلتفرم‌های نظیر اتریوم ایجاد می‌شوند. همچین کوین‌ها برای انجام معاملات در بلاک چین و پرداخت هزینه تراکنش‌ها استفاده می‌شوند، در حالی که توکن‌ها به منظورهای مختلفی مانند استیبل کوین‌ها (مثل تتر) یا توکن‌های بازی‌های رایانه‌ای یا NFTها برای نمایندگی دارایی‌های منحصر به فرد ایجاد می‌شوند. برخی توکن‌ها برای انجام پرداخت‌های درون برنامه‌ای یا توکنیزه کردن دارایی‌های فیزیکی به کار می‌روند. در ادامه این نوشتار بیشتر به اینکه فرق توکن با کوین چیست می‌پردازیم، همراه ما باشید و این نوشتار جذاب را به هیچ عنوان از دست ندهید.
کوین چیست؟
«کوین» (Coin) به معنای سکه، به ارزهای دیجیتالی اطلاق می‌شود که به عنوان ارز اصلی یک شبکه غیرمتمرکز ساخته می‌شوند و معمولاً از تکنولوژی دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger Technology – DLT) بهره می‌برند. کوین‌ها، ارزهای دیجیتالی هستند که به عنوان سکه‌های دیجیتال در بستر شبکه‌های بلاک‌چین عمل می‌کنند. هر کوین نمایانگر واحدی از ارز دیجیتال در یک بلاک‌چین خاص است و می‌توان از آن برای انجام معاملات، پرداخت هزینه‌ها و سایر فعالیت‌ها استفاده کرد. مثال‌های معروف از کوین‌ها شامل بیت کوین (BTC) به عنوان ارز دیجیتال اصلی بلاک‌چین بیت کوین و اتر (ETH) به عنوان ارز دیجیتال اصلی شبکه اتریوم است.
کوین‌ها نقش مهمی در اکوسیستم بلاک‌چین ایفا می‌کنند و در مواردی چون پرداخت هزینه تراکنش، استیکینگ برای تأمین امنیت شبکه و ایجاد انگیزه برای کاربران در نگهداری و تأمین امنیت شبکه به کار می‌روند. برای ثبت تراکنش‌ها در بلاک‌چین، کاربران باید هزینه‌ای را به عنوان کارمزد پرداخت کنند که معمولاً با استفاده از کوین اصلی شبکه تأمین می‌شود. در شبکه‌های مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake)، کاربران می‌توانند کوین‌های خود را جهت تأمین امنیت شبکه قفل کنند و در عوض، پاداش‌هایی به عنوان کوین دریافت کنند.
تفاوت‌های اصلی بین کوین‌ها و توکن‌ها شامل این است که کوین‌ها معمولاً ارزهای اصلی یک بلاک‌چین هستند و به طور مستقیم با آن بلاک‌چین مرتبط‌اند، در حالی‌که توکن‌ها بر روی بلاک‌چین‌های دیگر ساخته می‌شوند و خود بلاک‌چینی ندارند. برخی بلاک‌چین‌ها که از قابلیت‌های قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کنند (مانند اتریوم)، امکان ایجاد توکن‌های مختلف را نیز فراهم می‌کنند. به همین دلیل، شبکه‌های بلاک‌چینی که فقط یک ارز دیجیتال دارند معمولاً فقط کوین‌ها را به عنوان ارز دیجیتال خود شناخته و باقی دارایی‌ها به عنوان توکن معنا می‌شوند.
کوین‌ها در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند، مانند امکان خرید و فروش کالاها و خدمات، ذخیره‌سازی ارزش به عنوان دارایی‌های ذخیره‌ای یا سرمایه‌گذاری و مشارکت در پروژه‌ها برای جذب سرمایه و اجرای پروتکل‌های خاص.
در نتیجه، کوین‌ها به عنوان سکه‌های دیجیتال اصلی در شبکه‌های بلاک‌چین، نقش بسیار حیاتی در اکوسیستم ارزهای دیجیتال دارند. این دارایی‌ها به افراد و نهادها این امکان را می‌دهند که در معاملات مالی و دیگر فعالیت‌های آنلاین شرکت کنند. از طریق پذیرش، استفاده گسترده و تأثیرگذاری بر روی بازار، کوین‌ها به یکی از ارکان مهم دنیای ارزهای دیجیتال تبدیل شده‌اند.
مثال‌هایی از کوین‌ها
Bitcoin Cash (BCH): نسخه‌ای از بیت‌کوین که به منظور افزایش ظرفیت تراکنش و کاهش هزینه‌ها طراحی شده است.
Cardano (ADA): پلتفرمی برای ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز با تمرکز بر امنیت و مقیاس‌پذیری. است
Polkadot (DOT): پروتکلی که امکان اتصال چندین زنجیره بلوکی را فراهم می‌کند و به تبادل اطلاعات بین آن‌ها کمک می‌کند.
Stellar (XLM): شبکه‌ای برای تسهیل پرداخت‌های بین‌المللی و ارزهای دیجیتال، تمرکز بر خدمات مالی برای افراد کم‌درآمد دارد.
Dogecoin (DOGE): یک ارز دیجیتال مبتنی بر میم کوین است.
Solana (SOL): پلتفرمی با عملکرد بالا برای قراردادهای هوشمند و dApps، معروف به سرعت بالا و هزینه‌های پایین تراکنش است.
توکن چیست؟
توکن (Token) به معنای «ژتون» است و در دنیای ارزهای دیجیتال به عنوان دارایی‌های دیجیتال شناخته می‌شوند که بر پایه قراردادهای هوشمند ایجاد می‌شوند. این دارایی‌ها معمولاً در بستر بلاک‌چین‌های عمومی یا خصوصی زندگی می‌کنند اما خودشان لزوماً بلاک‌چین اختصاصی ندارند. این بدان معناست که توکن‌ها نمی‌توانند به خودی خود زنجیره‌ای از بلوک‌ها ایجاد کنند؛ بلکه آن‌ها بخشی از یک اکوسیستم بزرگ‌تر هستند که از ظرفیت‌های بلاک‌چین برای ذخیره و انتقال اطلاعات استفاده می‌کنند.
کاربردهای توکن‌ها
توکن‌ها در فضای ارز دیجیتال چندین کاربرد دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دارایی‌های درون‌برنامه‌ای: این توکن‌ها برای استفاده در بازی‌ها و سیستم‌های دیجیتال طراحی شده‌اند. کاربران می‌توانند از آن‌ها برای خرید اقلام مجازی، ارتقاء شخصیت‌های بازی یا دسترسی به فعالیت‌های خاص استفاده کنند.
معاملات ارز دیجیتال: توکن‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که در معاملات مختلف شرکت کنند. به طور مثال، آن‌ها می‌توانند برای خرید کالاها و خدمات یا پرداخت هزینه‌های مربوط به فعالیت‌های بلاک‌چینی استفاده شوند.
حاکمیت: برخی توکن‌ها به دارندگان این امکان را می‌دهند که در فرآیند تصمیم‌گیری‌های مربوط به پروژه‌های بلاک‌چینی شرکت کنند. این به معنای رأی‌گیری در مورد تغییرات پروتکل، تخصیص منابع و سایر مسائل مهم پروژه است.
انواع توکن‌ها
توکن‌ها بر اساس استاندارد ساخت و کاربردشان به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
الف. بر اساس استاندارد ساخت
توکن مثلی (Fungible Token): این نوع توکن‌ها دارای ویژگی‌های یکسانی هستند و هر واحد از آن به راحتی قابل تعویض با واحد دیگر است. مثال بارز آن‌ها توکن‌های ERC-20 روی بلاک‌چین اتریوم هستند. به عنوان مثال، شما می‌توانید دو توکن ERC-20 را به راحتی با یکدیگر تعویض کنید و هر دو دارای ارزش یکسانی هستند.
توکن غیرمثلی (Non-Fungible Token – NFT): این توکن‌ها به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، ارزش‌های متفاوتی دارند و نمی‌توانند به راحتی با یکدیگر تعویض شوند. هر NFT می‌تواند نمایانگر دارایی خاصی مانند آثار هنری دیجیتال، کلکسیونی، گواهی‌نامه‌ها و اشیاء منحصر به فرد درون‌برنامه‌ای باشد و به همین دلیل عملاً نمی‌توان آن‌ها را با یکدیگر مقایسه کرد.
ب. بر اساس کاربرد
توکن کاربردی (Utility Token): این توکن‌ها برای استفاده در پلتفرم‌ها یا پروژه‌های خاص طراحی شده‌اند. کاربران از این توکن‌ها برای خرید کالاها و خدمات یا دسترسی به ویژگی‌های خاص در یک پلتفرم استفاده می‌کنند.
توکن حاکمیتی (Governance Token): این نوع از توکن‌ها به دارندگان این امکان را می‌دهند که در فرآیندهای مدیریت پروژه نقش ایفا کنند. این به معنای رأی‌گیری درباره تغییرات، توسعه‌ها و سیاست‌های متقابل پروژه فراهم می‌شود.
استیبل کوین (Stablecoin): نوعی توکن که سعی دارد ارزش ثابتی را حفظ کند. این توکن‌ها معمولاً با ارزهای فیات مانند دلار آمریکا یا دارایی‌های دیگر مرتبط هستند. به عنوان مثال، توکنی مانند تتر (USDT) به دلار متصل است و ارزش خود را پس از نوسانات بازار حفظ می‌کند.
توکن بهادار (Security Token): این توکن‌ها نشان‌دهنده حقوق مالکیت یا سهمی از یک دارایی یا پروژه هستند و معمولاً تحت قوانین و مقررات بازارهای مالی قرار دارند.
مثال‌هایی از توکن‌ها
USD Coin (USDC): توکن استیبل که به دلار آمریکا متصل است و در مبادلات ارز دیجیتال برای حفظ ارزش استفاده می‌شود.
Unisocks (SOCKS): توکن وابسته به پروژه Uniswap است.
Aave (AAVE): توکنی برای پروتکل وام‌دهی Aave که به کاربران این امکان را می‌دهد تا وام بگیرند و به دیگران وام دهند.
Wrapped Bitcoin (WBTC): توکن ERC-20 که نماینده بیت‌کوین بر روی بلاک‌چین اتریوم است و برای استفاده در dApps کاربرد دارد.
Basic Attention Token (BAT): توکن مرتبط با مرورگر Brave که به کاربران پاداش می‌دهد و به تبلیغ‌کنندگان اجازه می‌دهد تا تبلیغات هدفمندتری را انجام دهند.
Shiba Inu (SHIB): توکنی که به عنوان “قاتل دوج” شناخته می‌شود.
فرق توکن به کوین چیست؟
تفاوت بین توکن‌ها و کوین‌ها یکی از مباحث کلیدی در دنیای ارزهای دیجیتال است. در زیر به بررسی اساسی ترین این تفاوت‌ها می‌پردازیم:
- تعریف و ساختار
کوین‌ها (Coins): کوین‌ها ارزهای دیجیتال بومی یک بلاک‌چین خاص هستند. به عنوان مثال، بیت‌کوین (BTC) و اتریوم (ETH) هر یک در بلاک‌چین خودشان وجود دارند و برای انجام تراکنش‌ها و ذخیره ارزش در همان محیط طراحی شده‌اند. راه‌اندازی یک کوین نیاز به ایجاد یک بلاک‌چین مستقل دارد که شامل طراحی پروتکل‌های امنیتی، مسائل مربوط به اجماع و مدیریت تراکنش‌ها است.
توکن‌ها (Tokens): توکن‌ها دارایی‌هایی هستند که بر روی یک بلاک‌چین موجود (معمولاً بلاک‌چین‌هایی مانند اتریوم، بایننس اسمارت چین و…) ساخته می‌شوند و به عنوان دارایی‌های دیجیتال مجزا در نظر گرفته می‌شوند. توکن‌ها می‌توانند به راحتی با استفاده از استانداردهایی مانند ERC-20 یا ERC-721 (برای NFTها) ایجاد شوند. این فرآیند معمولاً بهتر و سریع‌تر از ایجاد یک کوین است و نیاز به منابع کم‌تری دارد.
- شناسایی ذخیره‌سازی و کیف‌پول
کوین‌ها: هر کوین به یک آدرس و کیف‌پول خاص وابسته است و برای ذخیره و انتقال آن باید از کیف‌پول‌های مخصوص خود استفاده کرد. تعامل با کوین‌ها بر روی بلاک‌چین آن‌ها و استفاده از پروتکل‌ها و کیف‌پول‌های متناسب با آن‌ها انجام می‌شود.
توکن‌ها: توکن‌ها می‌توانند در هر آدرسی که از بلاک‌چین میزبان پشتیبانی می‌کند، ذخیره شوند. این به این معناست که برخی کیف‌پول‌ها می‌توانند توکن‌های مختلف را بدون نیاز به کیف‌پول خاصی پشتیبانی کنند. به دلیل این نوع انعطاف‌پذیری، توکن‌ها معمولاً راحت‌تر می‌توانند به دیگر پلتفرم‌ها و ابزارها متصل شوند.
- اعتبار و پایدار بودن
کوین‌ها: به دلیل داشتن زیرساخت‌های مستقل و زیاد، کوین‌ها معمولاً نسبت به توکن‌ها پایدارتر و قابل اعتمادتر هستند. آن‌ها در بسیاری از صرافی‌ها به عنوان ارزهای اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند. سرمایه‌گذاری بر روی کوین‌ها به عنوان یک دارایی نسبتاً مطمئن تلقی می‌شود.
توکن‌ها: توکن‌ها ممکن است نوسانات بیشتری داشته باشند و اعتبار آن‌ها و موفقیت پلتفرم‌های مربوطه به شدت به اکوسیستم و پروژه‌ای که آن‌ها را ایجاد کرده وابسته است. امکان دارد که توکن‌ها به دلیل درخواست‌ها و روندهای بازار به صورت ناگهانی افزایش یا کاهش ارزش داشته باشند.
- کاربردهای خاص توکن‌ها
توکن‌ها معمولاً برای اهداف خاص طراحی شده‌اند و می‌توانند دارای ویژگی‌های منحصر به فرد باشند.
بسیاری از توکن‌ها برای جمع‌آوری سرمایه از سرمایه‌گذاران در پروژه‌های بلاک‌چینی جدید ایجاد می‌شوند.
توکن‌ها همچنین می‌توانند به دارندگان اجازه دهند در فرآیندهای حاکمیتی رأی‌گیری کنند یا به ویژگی‌های خاصی در یک پلتفرم دسترسی پیدا کنند.
- نحوه استفاده
کوین‌ها: کوین‌ها به طور کلی به عنوان ارزهای دیجیتال برای خرید و فروش کالاها و خدمات در دنیای واقعی و دیجیتال استفاده می‌شوند. آن‌ها به عنوان یک وسیله مبادله و ذخیره ارزش شناخته می‌شوند. کیفیت و قابلیت اعتبارسنجی کوین‌ها، نیازمندی‌های تراکنش را تسهیل می‌کند و به عنوان یک واحد پول قابل قبول در بسیاری از بازارها عمل می‌کنند.
توکن‌ها: توکن‌ها معمولاً برای منافع خاصی مانند دسترسی به خدمات در یک پلتفرم (به عنوان مثال: توکن‌های کاربردی) یا مشارکت در موفقیت یک پروژه (به عنوان مثال: توکن‌های سرمایه‌گذاری) ایجاد می‌شوند. برخی از توکن‌ها به کاربران امکان می‌دهند که در حالتی خاص از مزایا بهره‌مند شوند، مانند تخفیف‌های ویژه، حق رأی در تصمیم‌گیری‌ها و دسترسی به محتوای خاص.
- فرآیند ایجاد و عرضه
کوین‌ها: ایجاد یک کوین نیازمند فرایندهای پیچیده‌تری است که ممکن است شامل جمع‌آوری تیم‌های توسعه‌دهنده، تأمین مالی پروژه و تنظیم زنجیره‌های مدیریتی باشد. روش‌های ماینینگ و اثبات کار یا اثبات سهام معمولاً برای کوین‌ها به کار می‌روند تا امنیت شبکه و تأمین اعتبار پروتکل حفظ شود.
توکن‌ها: توکن‌ها به راحتی و با استفاده از استانداردهای برنامه‌نویسی خاص می‌توانند ایجاد شوند و ممکن است به سادگی از طریق عرضه اولیه توکن (ICO) یا فروش‌های عمومی به بازار عرضه شوند. این ویژگی، باعث می‌شود تا استارتاپ‌ها و پروژه‌های جدید به راحتی بتوانند سرمایه‌گذاران را جذب کنند.
- مقیاس‌پذیری و هزینه‌های تراکنش
کوین‌ها: به دلیل بنیادگرایی و مستقل بودن، هزینه‌های تراکنش در شبکه‌های مختلف کوین‌ها ممکن است متفاوت باشد اما عموماً برای مقیاس‌های بزرگ، ایجاد شبکه‌های پیچیده به منابع بیشتری نیاز دارد. همچنین ترافیک تراکنش‌های بالا می‌تواند موجب افزایش هزینه‌ها و زمان تأیید شود.
توکن‌ها: از آنجایی که توکن‌ها بر روی بلاک‌چین‌های موجود عمل می‌کنند، هزینه‌های تراکنش ممکن است پایین‌تر باشد و معمولاً مقیاس‌پذیری بیشتری داشته باشند. با این حال، وابستگی به بلاک‌چین‌های دیگر نیز ممکن است معایبی مانند محدودیت در مقیاس‌پذیری و کارایی به همراه داشته باشد.
فرق توکن با کوین برای سرمایه گذاری
سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال با ماهیت کوین مزایای خاصی دارد؛ کوین‌ها معمولاً پایدارتر و قابل‌اعتمادتر از توکن‌ها هستند و زیرساخت‌های مطمئن‌تری دارند. همچنین کیف پول‌ها و صرافی‌های بیشتری از کوین‌ها پشتیبانی می‌کنند که این امر سرمایه‌گذاری روی آن‌ها را نسبتاً مطمئن‌تر می‌سازد.
از طرف دیگر، توکن‌ها هم دارای پتانسیل سود بالاتری در مدت زمان کوتاه دارند و اغلب برای جمع‌آوری سرمایه در پروژه‌های بلاک‌چین استفاده می‌شوند. با موفقیت این پروژه‌ها، ارزش توکن‌ها نیز افزایش می‌یابد. همچنین توکن‌ها می‌توانند در رأی‌گیری و تصمیمات حاکمیتی و دسترسی‌های خاص در پلتفرم‌های بلاک‌چین نقش داشته باشند.
به طور کلی انتخاب بین سرمایه‌گذاری در کوین‌ها یا توکن‌ها به اهداف شما بستگی دارد. اگر به دنبال سرمایه‌گذاری بلندمدت هستید، کوین‌هایی مانند بیت‌کوین یا اتریوم مناسب‌ترند. از سوی دیگر، توکن‌ها به دلیل بی‌ثباتی بیشتر، می‌توانند برای معاملات کوتاه‌مدت سودهای بیشتری ارائه دهند. بنابراین قبل از هر سرمایه‌گذاری، تحقیق دقیق و بررسی جوانب مختلف ضروری است.
نتیجه‌گیری
دارایی‌های دیجیتال معمولاً به اصطلاحاتی مانند رمز ارز، کوین، توکن و کریپتوکارنسی اشاره دارند. با این حال، کوین‌ها به رمز ارزهایی گفته می‌شود که دارای بلاک چین اختصاصی هستند، مانند بیت کوین و اتریوم. در مقابل، توکن‌ها بلاک چین مستقل ندارند و به فعالیت بر روی بلاک چین‌های دیگر وابسته‌اند، مانند شیبا اینو و چین لینک.
علاوه بر این، اصلی‌ترین تفاوت بین کوین و توکن در کاربرد آن‌هاست؛ کوین‌ها معمولاً برای ذخیره ارزش و نقل و انتقال پول استفاده می‌شوند، در حالی که توکن‌ها به عنوان رمز ارزهای کاربردی با مصارف خاص شناخته می‌شوند.
در آخر امیدواریم با شناخت فرق بین کوین و توکن بتوانید درک درستی از ماهیت آن‌هاداشته و معاملات سودمندی را داشته باشید.
